«فشار خون بالا» یا «پرفشاری» (Hypertension) یک بیماری مزمن است. در این بیماری فشار خون در شریان‌های فرد از حد طبیعی بالاتر می‌رود. در نتیجه‌ی بالا رفتن فشار خون در رگ‌ها، قلب ناچار خواهد شد برای حفظ گردش خون، بیشتر از حالت طبیعی کار کند. فشار خون بالا در دراز مدت باعث بروز مشکلاتی از جمله بیماری‌های قلبی می‌شود. حال شاید بپرسید فشار خون بالا را چگونه پایین بیاوریم. یکی از بهترین راه‌های درمان، کنترل فشار خون و حتی جلوگیری از فشار خون بالا تغذیه سالم است. پیش از این که بپرسید برای فشار خون بالا چه بخوریم باید بدانید در رژیم غذایی برای فشار خون بالا گام اول پرهیز از خوردن برخی چیزهاست. در این مقاله به طور ویژه ۸ ماده‌ی غذایی را معرفی می‌کنیم که برای درمان فشار خون بالا نباید بخورید.
به طور کلی یک رژیم غذایی مناسب با فشار خون بالا باید شامل مواد غذایی زیر باشد.
- پروتئین‌های بدون چربی
- حبوبات
- غلات کامل
- لبنیات کم‌چرب
- میوه‌ها و سبزیجات
اما در این مقاله با خوراکی‌هایی که فشار خون را بالا می‌برند و از کاهش فشار خون جلوگیری می‌کنند، آشنا خواهید شد. افرادی که دچار فشار خون بالا هستند، با حذف این ۸ خوراکی از رژیم غذایی خود، به سادگی می‌توانند فشار خون خود را کنترل کنند. با دیجی‌کالا مگ همراه باشید تا ببینید چه چیزی فشار خون را بالا می‌برد.
۱. نمک
نمک و سدیم دشمنان درجه یک بیماران فشار خونی و بیماران قلبی هستند. طبق آخرین توصیه‌ی انجمن تغذیه‌ی آمریکا افرادی که فشار خون بالادارند، باید میزان مصرف سدیم خود در روز را به ۱۵۰۰ میلی‌گرم محدود کنند. طبق آمار کلینیک مایو (Mayo Clinic)، مردم آمریکا به طور میانگین حدود ۳۴۰۰ میلی‌گرم در روز سدیم مصرف می‌کنند که چیزی بیشتر از دو برابر میزان توصیه شده است.
سازمان غذا و داروی آمریکا اعلام کرده است حدود ۷۵ درصد از سدیمی که مردم مصرف می‌کنند از مواد غذایی فرآوری‌شده و غذاهای رستورانی و آماده وارد بدنشان می‌شود، نه از نمکدان سر میز غذا.
بیشتر بخوانید: نمک صورتی، نمک دریایی و نمک تصفیه شده چه تفاوتی دارند؟
برخی از غذاهای سرشار از نمک عبارتند از:
- سوسیس و کالباس
- پیتزای نیمه آماده
- آب سبزیجات آماده
- سوپ آماده
- رب و گوجه فرنگی کنسروی
۲. سوسیس و کالباس
سوسیس و کالباس مملو از سدیم هستند. گوشتی که در سوسیس و کالباس استفاده می‌شود، با استفاده از نمک مزه‌دار و نمک‌سود شده است. ۵۵ گرم کالباس می‌تواند حاوی ۵۰۰ میلی‌گرم سدیم باشد. اگر اشتهای بیشتری برای کالباس داشته باشید قطعا بیشتر از این میزان سدیم وارد بدن خود خواهید کرد. با اضافه کردن نان، پنیر، سس و خیارشور، ساندویچ ناهار شما تبدیل به بمب عظیمی از سدیم می‌شود.
۳. پیتزای نیمه آماده
همه‌ی پیتزاها می‌توانند برای افرادی که فشار خون بالا دارند، انتخاب‌های ناسالمی محسوب شوند. ترکیب پنیر، گوشت مزه‌داره شده، سس گوجه‌فرنگی و نان پیتزا حاوی میزان زیادی سدیم است. پیتزای یخ زده یا نیمه آماده برای افرادی که فشار خون بالا دارند غذای بسیار خطرناکی است.
کارخانه‌ها برای حفظ طعم پیتزا پس از پخته شدن، میزان زیادی نمک به آن اضافه می‌کنند. یک وعده پیتزای پنیر یا پیتزای گوشت و پنیر یخ‌زده می‌تواند حاوی ۷۰۰ میلی‌گرم سدیم و حتی بیشتر باشد. هر چه خمیر ضخیم‌تر و مخلفات روی پیتزا بیشتر باشد، میزان سدیم آن نیز بیشتر می‌شود.
۴. خیارشور
برای نگهداری طولانی مدت هر ماده‌ی غذایی باید به آن نمک اضافه کرد. نمک از فاسد شدن غذا جلوگیری می‌کند و کمک می‌کند مواد خوراکی برای مدت طولانی قابل استفاده باشد. نمک می‌تواند میوه‌‌ی بی‌ضرری مثل خیار را تبدیل به اسفنجی مملو از سدیم کند.
هر اندازه که سبزیجات و میوه‌ها بیشتری در آب نمک باقی بمانند، میزان بیشتری سدیم جذب می‌کنند. یک عدد خیارشور می‌تواند حاوی ۳۹۰ میلی‌گرم سدیم باشد. البته ممکن است بتوانید خیارشورهای کم‌سدیم هم در بازار پیدا کنید.
۵. سوپ آماده
تهیه‌ی سوپ آماده بسیار ساده است، خصوصا مواقعی که خسته یا بیمار هستیم. اما سوپ‌های آماده و نیمه‌آماده سرشار از سدیم و برای افرادی که مشکل فشار خون بالا دارند بسیار مضر هستند.
برخی از سوپ‌های آماده در هر وعده یعنی ۱.۵ پیمانه سوپ، می‌توانند تا ۹۰۰ میلی‌گرم سدیم داشته باشند. اگر کل بسته‌ی سوپ را به تنهایی مصرف کنید، چیزی بیش از ۲۰۰۰ میلی‌گرم سدیم به بدن خود وارد کرده‌اید.
با این که سوپ‌های کم‌نمک هم در بازار وجود دارد، بهترین راه برای کنترل میزان مصرف سدیم، تهیه‌ی سوپ خانگی به جای استفاده از سوپ‌های نیمه‌آماده است.
۶. رب گوجه فرنگی یا کنسرو گوجه فرنگی
محصولاتی که از گوجه فرنگی تهیه شده‌اند و به آن‌ها نمک افزوده شده، برای افرادی که فشار خون بالا دارند، مضر محسوب می‌شوند. اکثر سس‌های گوجه فرنگی، پاستا و ماکارونی آماده و آب گوجه فرنگی کارخانه‌ای، میزان زیادی سدیم دارند.
۱.۵ پیمانه سس گوجه فرنگی مارینا، که از گوجه فرنگی، سیر، پیاز و سبزیجات تشکیل شده است، احتمالا چیزی بیش از ۴۰۰ میلی‌گرم سدیم دارد. از طرف دیگر یک پیمانه آب گوجه فرنگی کارخانه‌ای می‌تواند بیش از ۶۰۰ میلی‌گرم سدیم داشته باشد.
بیشتر بخوانید: آیا آب گوجه فرنگی فشار خون را پایین می‌آورد؟
۷. قند
حتما می‌دانید که مصرف بیش از حد مواد قندی باعث اضافه وزن و چاقی شود. اما آیا می‌دانستید که مصرف زیاد قند با افزایش فشار خون نیز مرتبط است؟ قند و خصوصا نوشیدنی‌هایی که حاوی قند هستند، باعث افزایش احتمال چاقی در تمام سنین می‌شوند. فشار خون بالا در افراد دارای اضافه وزن و چاق رایج‌تر است.
بیشتر بخوانید: برای کنترل قند خون بالا چه بخوریم؟
در حال حاضر سازمان کشاورزی آمریکا هنوز میزان مناسب مصرف قند به صورت روزانه را اعلام نکرده است. اما سازمان قلب آمریکا توصیه می‌کند خانم‌ها میزان مصرف قند را به ۶ قاشق غذاخوری یا ۲۴ گرم در روز، و آقایان نیز میزان مصرف قند خود را به ۹ قاشق غذاخوری یا ۳۶ گرم در روز محدود کنند.
۸. چربی اشباع شده و چربی ترانس
افرادی که فشار خون بالا دارند باید مصرف چربی اشباع شده را کم کنند و چربی ترانس مصرف نکنند. غذاهایی که چربی اشباع شده زیادی دارند عبارتند از:
- پوست مرغ
- لبنیات پرچرب
- گوشت قرمز
- کره
چربی ترانس به طور طبیعی در گوشت‌های چرب و لبنیات موجود است. اما بیشترین میزان چربی ترانس در غذاهای آماده و غذاهای بسته‌بندی‌شده پیدا می‌شود. این غذاهای آماده و بسته‌بندی‌شده علاوه بر چربی ترانس حاوی میزان زیادی شکر و کربوهیدرات‌های کم‌فیبر هستند که اصلا برای بدن ما مفید نیست.
چربی ترانس طی فرایندی به نام هیدروژنه شدن به وجود می‌آید. فرایندی که در آن روغن مایع در ترکیب با هوا تبدیل به روغن جامد می‌شود. روغن هیدروژنه عمر نگهداری غذاهای بسته‌بندی شده را افزایش می‌دهد. تحقیقات نشان داده است چنین غذاهایی برای قلب بسیار مضر هستند.
بیشتر بخوانید: سالم‌ترین روغن برای پخت و پز چیست؟
مصرف بیش از حد چربی ترانس بالا باعث افزایش کلسترول بد LDL می‌شود. میزان بالای این کلسترول در بدن، می‌تواند باعث افزایش فشار خون و بیماری‌های قلبی و عروقی شود. برای کاهش خطر چنین مشکلاتی مصرف قند خود را پایین نگه دارید. همچنین چربی‌های حیوانی، اشباع و ترانس را با روغن‌های گیاهی مثل روغن زیتون و آووکادو جایگزین کنید.
جلوگیری از فشار خون بالا با تغذیه‌ی هوشمندانه
برخی از استراتژی‌های تغذیه هوشمندانه، نه‌تنها از افزایش فشار خون جلوگیری می‌کنند، بلکه می‌توانند باعث کاهش فشار خون نیز بشوند.
جایگزین کردن برخی خوراکی‌ها با مواد غذایی کم سدیم یا بدون سدیم و بدون چربی ترانس، می‌تواند انتخاب خوبی برای کنترل فشار خون بالا باشد.
حداقل ۵۰ درصد بشقاب خود را با سبزیجات و میوه‌ها پرکنید. سبزی‌ها و میوه‌ها کالری کمی دارند و حاوی فیبر، آنتی‌اکسیدان، مواد مغذی و مهم‌تر از همه پتاسیم هستند. پتاسیم تأثیر سدیم را جبران می‌کند. همچنین، آب چغندر و آب انار به دلیل داشتن نیترات زیاد فشار خون را پایین می‌آورند. می‌توانید نوشیدن آب چغندر و آب انار را به رژیم روزانه‌ی خود اضافه کنید.
تغذیه‌ی مناسب برای درمان فشار خون بالا به معنی محروم کردن خودتان نیست؛ بلکه به معنی انتخاب‌های هوشمندانه و سالم برای بدن است.
منبع: دیجی مگ