ابر Neom؛ چشم انداز جاه‌طلبانه عربستان سعودی برای تبدیل شدن به قطب فناوری در منطقه

عربستان سعودی از مدتی پیش در حال توسعه پروژه ابر شهری آینده نگرانه به نام نئوم (Neom) است که ۳۳ برابر شهر نیویورک مساحت دارد. مقامات سعودی نئوم را به عنوان «جاه‌طلبانه‌ترین پروژه جهان» معرفی می‌کنند که قرار است شهری شامل ۱۶ بخش در نزدیکی سواحل دریای سرخ، در شمال غربی استان تبوک، بنا کند.

محمد بن سلمان، ولی‌عهد این کشور در گفتگوی خود با بلومبرگ در اکتبر ۲۰۱۸، اعلام کرده بود که پروژه نئوم در سال ۲۰۲۵ تکمیل خواهد شد و فاز اول آن در حال اتمام است. اما این ابر شهر چه ویژگی‌هایی دارد؟

بیش از هر چیز، لازم است توضیح مختصری درباره نام «نئوم» ارائه کنیم. این کلمه در واقع واژه‌ای است مرکب از کلمه یونانی Neos به معنی جدید و کلمه عربی مستقبل به معنی آینده و ظاهرا قرار است مفهوم آینده‌ای جدید را تداعی کند.

این شهر مساحتی معادل ۱۶ هزار ۴۶۳ کیلومتر مربع را در بر می‌گیرد و هزینه احداث آن حداقل ۵۰۰ میلیارد دلار عنوان شده است که بخشی از آن توسط سرمایه گذاری عمومی در داخل عربستان و بخشی توسط سرمایه‌گذاران خارجی (در صورت امکان) تامین خواهد شد.

بخش‌هایی از استان تبوک که محل احداث نئوم خواهد بود

نئوم بخشی از برنامه Vision 2030 است؛ یک پروژه بلند پروازانه و انقلابی در جامعه سعودی که قرار است این کشور را از وابستگی به درآمد نفتی رها کند و آن را به یک قطب فناوری تبدیل کند.

در سال ۲۰۱۷، سعودی‌ها سه موسسه مشاوره بزرگ دنیا، McKinsey & Co و Boston Consulting و Oliver Wyman را به استخدام گرفتند تا آن‌ها را در تکمیل این پروژه راهنمایی کنند. در ژانویه ۲۰۱۹ عربستان یک شرکت به نام نئوم تاسیس کرد تا امور مربوط به ساخت این شهر را مدیریت کند.

محل نشان شده در نقشه عربستان مکانی است که نئوم در آن‌جا بنا می‌شود.

نئوم قرار است از نوعی فناوری با نام Cloud Seeding استفاده کند تا با ایجاد ابرهای مصنوعی بتواند میزان بارش‌ها را نسبت به میزان طبیعی آن‌ها در صحرای عربستان افزایش دهد.

همچنین طبق گفته مقامات سعودی، قرار است نئوم از سیستم آموزشی پیشرو در جهان استفاده کند و کلاس‌های درس آن از تصاویر هلوگرافیک معلمان بهره بگیرند.

یکی دیگر از ایده‌های عربستان برای این شهر، ایجاد یک جزیره مشابه پارک ژوراسیک با دایناسورهای رباتیک است که بتواند گردشگران را به خود جلب کند.

نئوم در شب از یک ماه مصنوعی بزرگ برای روشنایی شهر بهره‌ می‌گیرد.

کمپانی نئوم در حال توسعه بستری مناسب است تا در آینده از تاکسی‌های پرنده استفاده کند و اتومبیل‌رانی را به یک تفریح در شهر تبدیل کند.

تاکسی پرنده به نمایش در آمده در نمایشگاه «نئوم، یک شهر تجاری و صنعتی جدید» در ریاض- اکتبر ۲۰۱۷

قرار است در این شهر تعداد رستوران‌های زنجیره‌ای Michelin-Starred (سیستم رده بندی رستوران‌ها با اختصاص تعداد ستاره به آن‌ها) نسبت به هر نفر، بیش از هر شهر دیگری باشد.

نوار ساحلی دریای سرخ که به نئوم متصل است، با شن‌هایی جایگزین خواهد شد که در شب درخشان خواهند بود.

امواج آبی درخشان سواحل ایران در شب-خلیج فارس

کار ساخت منطقه مسکونی Neom Bay که بخشی از فاز اول است، مدتی است آغاز شده و آژانس خبری سعودی می‌گوید این منطقه قرار است میزبان سواحل سفید، آب‌ و هوای معتدل و محیط‌ی جذاب برای سرمایه گذاری باشد. سال ۲۰۲۰ به عنوان تاریخ تکمیل این بخش انتخاب شده است.

النصر، مدیر عامل شرکت نئوم در کنفرانس سرمایه گذاری برای این پروژه- اکتبر ۲۰۱۸

ساخت فرودگاه نئوم تقریبا به پایان رسیده و این مکان به عنوان یک فرودگاه بین المللی به ثبت رسمی رسیده است. در ماه ژوئیه یک پرواز تشریفاتی به منظور افتتاح این فرودگاه، روی باند آن نشست.

سعودی‌ها در تبلیغ نئوم از تصاویری از باغ‌های سنگاپور بهره گرفته‌اند که به نظر می‌رسد قصد دارند نئوم را با الهام از این شهر آسیایی بنا کنند.

باغ‌های سنگاپور

دولت سعودی برای تبلیغ بیشتری پروژه بلندپروازانه خود، هم اکنون رویدادهایی را در نئوم برگزار می‌کند تا توجه رسانه‌ها و سرمایه‌‌گذاران را به این پروژه جلب کند.

اما قتل جمال خاشقجی، روزنامه نگار دو تابعیتی سعودی-آمریکایی باعث شد تا روند پیشرفت این پروژه کندتر شود. پس از قتل این روزنامه نگار در سفارت عربستان در ترکیه که گفته می‌شود با نظارت و دستور محمد بن سلمان صورت گرفته است، از بن سلمان نقل می‌کنند که گفته است: «تا سال‌ها کسی (در این پروژه) سرمایه‌گذاری نخواهد کرد.»