عمر باتری گوشی یکی از مهم‌ترین ویژگی‌ها برای کاربران این محصول به حساب می‌آید. با توجه به اینکه روزانه کارهای زیادی را با گوشی‌های خود انجام می‌دهیم، باتری آن حداقل باید یک روز کامل دوام بیاورد و برای خریداران عادی، این موضوع و البته اندازه نمایشگر اهمیت بسیار زیادی دارند. اهمیت زیاد این موضوع، یکی از دلایلی است که امروزه شرکت‌ها بر سر سرعت شارژ سریع مشغول رقابت با یکدیگر هستند. اگر قرار است شارژ باتری دوام زیادی نداشته باشد، پس بهتر است کاربران در عرض فقط چند دقیقه بتوانند تا حد قابل توجهی آن را شارژ کنند.
حالا که شارژ سریع به پدیده‌ای عادی بدل شده، کاربران زیادی همواره این نوع شارژرها را همراه خود دارند تا در فرصت مناسب و در زمان محدود بتوانند باتری گوشی خود را شارژ کنند. در این میان چند سوال مطرح می‌شود که مثلا این فناوری دقیقا چه فرقی با فرایند شارژ سنتی دارد و آیا می‌تواند عمر کلی باتری را کاهش دهد؟ علاوه بر این در ادامه به حقایق دیگری در مورد باتری گوشی می‌پردازیم.
۱. ماهیت باتری گوشی به این زودی‌ها تغییر نمی‌یابد
تمام گوشی‌ها، و اغلب گجت‌ها و وسایل نقلیه الکتریکی، از باتری قابل شارژ لیتیوم-یون استفاده می‌کنند. اساس تکنولوژی باتری‌ها طی دهه‌های اخیر تغییر چندانی نداشته و روی هم رفته استفاده از تکنولوژی‌های نوآورانه برای باتری‌ها کار بسیار دشواری محسوب می‌شود. در عوض، بیشتر پیشرفت‌های به دست آمده برای افزایش عمر باتری گجت‌ها، به لطف کاهش مصرف انرژی قطعات سخت‌افزاری و بهبودهای نرم‌افزاری حاصل شده تا گجت موردنظر از این انرژی محدود به طور بهینه‌تری استفاده کند.
در این میان، در حال حاضر بیشترین تلاش‌های مربوط به افزایش عمر باتری به محصولاتی مانند اتومبیل‌ها و ماهواره‌ها معطوف شده است؛ زیرا ما معمولا از گوشی‌های خود معمولا به مدت ۲ تا ۳ سال استفاده می‌کنیم ولی باتری چنین محصولاتی باید عمر بسیار بیشتری را به ارمغان بیاورند. از دیگر محدودهای مربوط به باتری گوشی باید به اندازه آن‌ها اشاره کنیم. در مقایسه با باتری خودرو الکتریکی، اندازه و ظرفیت باتری یک گوشی اصلا به چشم نمی‌آید. به‌عنوان مثال، ظرفیت باتری خودرو تسلا ۳ بیش از ۴۰۰۰ برابر ظرفیت باتری آیفون ۱۱ پرو مکس محسوب می‌شود.
در همین بین، باید بگوییم که ظرفیت باتری گجت‌ها با معیار میلی‌آمپر ساعت اندازه گرفته می‌شود ولی معیار ظرفیت باتری خودروهای الکتریکی وات ساعت است و برای مقایسه باید ظرفیت آن‌ها را به واحد مقابل تبدیل کنیم. به‌عنوان مثال، پیکسل ۴ از باتری ۲۸۰۰ میلی‌آمپر ساعت (۱۰.۶ وات ساعت) و آیفون ۱۱ پرو مکس از باتری ۳۹۶۹ میلی‌آمپر ساعت (۱۵.۰۴ وات ساعت) بهره می‌برند. اما خودرو «شوی ولت» (Chevy Volt) مجهز به باتری ۱۸۴۰۰ وات ساعت است و مدل میان‌رده تسلا ۳ انرژی خود را از طریق باتری ۶۲۰۰۰ وات ساعت تأمین می‌کند.
این موضوع اهمیت زیادی دارد زیرا هرچقدر ظرفیت باتری بیشتر باشد، برای افزایش عمر آن از ترفندهای بیشتری می‌توان استفاده کرد. به‌عنوان مثال، هنگامی که باتری را شارژ می‌کنید، ولتاژ بالا می‌رود و آن را تحت فشار قرار می‌دهد که به‌خصوص طی شارژ ۲۰ درصد نهایی ظرفیت، این فشار به حداکثر می‌رسد. برای جلوگیری از این فشار، سازندگان خودرو می‌توانند باتری جدید را فقط تا ۸۰ درصد شارژ کنند. به دلیل ظرفیت بیشتر، خودروهای الکتریکی حتی زمانی که به طور کامل شارژ نمی‌شوند، می‌توانند تا مسافت قابل توجهی انرژی موردنیاز را تأمین کنند. این رویکرد می‌تواند طول عمر باتری خودرو را دو برابر کند.
این روزها باتری بسیاری از گوشی‌ها می‌توانند برای یک روز کامل انرژی لازم را ارائه دهند که البته در بیشتر موارد، این موضوع با شارژ ۱۰۰ درصدی محقق می‌شود. اگرچه این کار به باتری اجازه می‌دهد برای ساعات زیادی دوام بیاورد، اما در عین حال به دلیل ولتاژ بالا تحت فشار بیشتری قرار می‌گیرد. با وجود تلاش‌هایی که برای ساخت باتری‌های جدید مربوط به گوشی‌ها صورت می‌گیرد، ولی هنوز معلوم نیست که چه زمانی این باتری‌ها می‌توانند مورد استفاده قرار بگیرند.
۲. شارژ سریع به باتری گوشی آسیب نمی‌رساند
شارژرهای مرسوم معمولا خروجی ۵ تا ۱۰ وات را ارائه می‌دهند. اما شارژر مبتنی بر فناوری‌های نوین و البته سخت‌افزار گوشی می‌تواند این توان را تا چندین برابر افزایش دهد. به‌عنوان مثال، گلکسی نوت ۱۰ پلاس از شارژ ۴۵ وات و اوپو رینو Ace از شارژ ۶۵ وات پشتیبانی می‌کنند. در این میان، اگر باتری یا تجهیزات شارژ مشکل فنی نداشته باشند، شارژر سریع به گوشی آسیب مهمی نمی‌رساند.
برای توضیح این موضوع باید فرایند شارژ سریع باتری گوشی را تشریح کنیم که در دو فاز انجام می‌شود. در مرحله اول، ولتاژ بسیار بالایی را روانه‌ی باتری گوشی می‌کند و به همین خاطر شارژ باتری مثلا در عرض ۱۰،۱۵ یا ۳۰ دقیقه از ۵۰ درصد به ۷۰ درصد می‌رسد. در این مرحله، باتری‌ها می‌توانند انرژی زیادی را بدون اثرات جانبی تأثیرگذار بر وضعیت طولانی مدت، جذب کنند. در این زمینه، می‌توانیم به گلکسی نوت ۱۰ پلاس اشاره کنیم که باتری آن به لطف فناوری شارژ ۴۵ وات در عرض نیم ساعت از ۰ به ۷۰ درصد می‌رسد. از این جالب‌تر، اوپو رینو Ace است که باتری آن طی تقریبا نیم ساعت به طور کامل شارژ می‌شود.
اگر تجربه استفاده از شارژ سریع را داشته باشید، احتمالا می‌دانید که برای شارژ ۲۰ تا ۳۰ درصد باقی‌مانده باید زمان قابل توجهی را صبر کنید. این بخش همان فاز دوم است که سازندگان گوشی‌ها باید سرعت شارژ را کاهش دهند زیرا در غیر این صورت باتری گوشی متحمل آسیب دائمی می‌شود. اگر شرکت‌های سازنده کار خود را به خوبی انجام داده باشند، معمولا به‌ندرت باتری به دلیل شارژ سریع دچار آسیب دائمی می‌شود. سیستم مدیریت باتری این دو فاز را زیر نظر قرار می‌دهد تا باتری دچار فشار بیش از حد نشود.
۳. باتری گوشی را نمی‌توان بیش از حد شارژ کرد
روزی روزگاری کاربران گوشی‌ها نسبت به شارژ بیش از حد باتری نگرانی زیادی داشتند. ترس آن‌ها از این بود که اتصال پیوسته گوشی به شارژر می‌تواند منجر به شارژ بیش از حد باتری شود و این موضوع ناپایداری باتری را به همراه داشته باشد. در نهایت گفته می‌شد که چنین روندی می‌تواند گرمای باتری را تا حد زیادی افزایش دهد و در نتیجه حتی موجب انفجار یا آتش گرفتن آن شود.
اما باید بگوییم که سیستم مدیریت باتری طوری طراحی و عملی شده که فرایند شارژ باتری بعد از رسیدن به ۱۰۰ درصد به‌صورت خودکار قطع می‌شود. می‌توان گفت اگر مدار باتری مشکلی نداشته باشد، نمی‌توان باتری گوشی‌های مدرن را بیش از حد شارژ کرد. البته به خاطر داشته باشید که با شارژ باتری تا ۱۰۰ درصد، همان‌طور که کمی بالاتر توضیح دادیم، آن را تحت فشار قرار می‌دهید. روی هم رفته، توصیه می‌شود که باتری گوشی را تا حدود ۸۰ درصد شارژ کنید و با این کار می‌توانید طول عمر باتری را افزایش دهید. البته این توصیه برای افرادی صدق می‌کند که با شارژ ۸۰ درصدی باتری با مشکل اتمام شارژ روبرو نمی‌شوند.
۴. شارژ باتری نباید به صفر درصد برسد
در گذشته گفته می‌شد که هرچند وقت یک بار بگذارید شارژ باتری گوشی به صفر درصد برسد تا بتواند دوباره تنظیم یا کالیبره شود. اما حداقل برای باتری‌های گوشی‌های مدرن باید بگوییم که اتمام کامل شارژ باتری می‌تواند منجر به واکنش‌های شیمیایی شود که در طول زمان عمر باتری را کوتاه می‌کنند. برای اجتناب از تخلیه کامل انرژی، سیستم مدیریت باتری زمانی که سطح انرژی به یک حد خاصی می‌رسد، گوشی را خاموش می‌کند و در این هنگام کاربران فکر می‌کنند که انرژی باتری آن‌ها به‌طور کامل به اتمام رسیده است.
روی هم رفته رسیدن شارژ به پایین ۳۰ درصد برای سلامت باتری مضر است و به همین خاطر توصیه می‌شود قبل از رسیدن سطح شارژ به این حدود، گوشی را به شارژر وصل کنید و با این کاری می‌توانید طول عمر باتری گوشی را افزایش بدهید.
۵. دمای بالا به باتری گوشی آسیب می‌رساند
گرما دشمن حقیقی باتری گوشی محسوب می‌شود و دمای بالا طی مرور زمان طول عمر باتری را کاهش می‌دهد. به همین خاطر، برای مدت طولانی گوشی خود را زیر نور خورشید رها نکنید و گفته می‌شود دمایی در حد ۳۰ درجه سانتی‌گراد می‌تواند تأثیر منفی در عملکرد باتری داشته باشد. البته این موضوع به این معنا نیست که گوشی خود را باید در یخچال قرار دهید زیرا در کل تغییر دمای گسترده برای باتری گوشی ضرر دارد. اما در هر صورت مراقب باشید که گوشی برای مدت زیادی در معرض گرمای شدید قرار نگیرد.
۶. شارژرها و کابل‌های متفاوت برای باتری ضرری ندارند
به غیر از شارژرهای و کابل‌های تقلبی بسیار بی‌کیفیت یا خراب، استفاده از انواع گوناگون این شارژها و کابل‌ها به باتری گوشی ضرر نمی‌رسانند. البته شاید این وسایل جانبی باعث شوند که سرعت شارژ کاهش پیدا کند و حداکثر توان مورد استفاده قرار نگیرد. گوشی‌های گوناگون از سرعت شارژ مختلفی پشتیبانی می‌کنند که برای بهره‌گیری از حداکثر سرعت شارژ، باید شارژر و کابل سازگار با آن‌ها را خریداری کنید.
در کل توصیه می‌شود از شارژر و کابل موجود در جعبه گوشی استفاده کنید ولی در این میان باید به برخی گوشی‌ها هم اشاره کنیم که شارژ موجود در جعبه آن‌ها، حداکثر سرعت شارژ را ارائه نمی‌دهد و کاربران برای بهره‌گیری از این مزیت به ناچار باید شارژر را جداگانه خریداری کنند.
توصیه‌های نهایی برای افزایش عمر باتری
در رابطه با افزایش عمر باتری گوشی همواره ترفندهایی مانند کاهش نور نمایشگر، خاموش کردن وای‌فای و بلوتوث، محدود کردن مصرف داده اپلیکیشن‌های پس‌زمینه، محدود کردن استفاده اپلیکیشن‌ها از جی‌پی‌اس و دیگر موارد این‌چنینی توصیه می‌شود. اما در نهایت باید بگوییم هرچقدر هم از آن مراقبت کنیم، باتری گوشی چه در طول روز و چه به صورت بلند مدت عمر طولانی نخواهد داشت. به همین خاطر نباید چندان بابت وضعیت باتری گوشی نگرانی داشته باشید و در بدترین حالت می‌توان آن را تعویض کرد.
